Jako Pliszka Inżyniering Przeciwpożarowy zaprojektowaliśmy i zainstalowaliśmy systemy przeciwpożarowe na kilku okrętach Marynarki Wojennej RP. Zakres zrealizowanych prac oraz rodzaj zastosowanych zabezpieczeń na poszczególnych jednostkach był różny, w zależności od ich indywidualnych założeń taktyczno-technicznych. Pod koniec ubiegłego roku zakończyły się testy systemów przeciwpożarowych na jednym z polskich okrętów patrolowych. Wszystkie stałe urządzenia gaśnicze na gazy obojętne i zamienniki halonów oraz systemy gaszenia pianą, przewidziane w założeniach taktyczno-technicznych dla tej jednostki, zostały zaprojektowane i zainstalowane przez naszą firmę. Jako Pliszka Inżyniering Przeciwpożarowy byliśmy również odpowiedzialni za opracowanie i wdrożenie systemów: sterowania gaszeniem, sterowania klapami odciążającymi oraz monitorowania stanu ciśnienia w zbiornikach ze środkami gaśniczymi.
Zgodnie z założeniami taktyczno-technicznymi dla tego okrętu, aż 27 pomieszczeń jednostki zostało objętych autonomicznymi systemami gaszenia gazem. Wśród nich m.in.: CSS – Centrum Sterowania Siłownią, siłownia główna oraz siłownie pomocnicze: rufowa i dziobowa, BCI – Bojowe Centrum Informacyjne, pomieszczenie turbiny, dziobowa główna tablica rozdzielcza, magazyn broni krótkiej, magazyn torped oraz pomieszczenia wyposażenia elektronicznego. W zależności od wymagań inwestora oraz kubatury pomieszczeń, do ich zabezpieczenia zastosowano gaz FK-5-1-12 (nazwa chemiczna dla NovecTM 1230) lub gaz obojętny – Inergen IG-541. Oba środki gaśnicze są w pełni bezpieczne dla osób przebywających w gaszonych pomieszczeniach oraz środowiska naturalnego. FK-5-1-12 przeznaczony jest głównie do gaszenia pożarów grup A i B, w tym urządzeń elektrycznych pod napięciem. Proces gaszenia środkiem FK-5-1-12 polega na usunięciu energii cieplnej z płomieni, co całkowicie powstrzymuje reakcję spalania i zapobiega ewentualnym dalszym zapłonom. Z kolei Inergen IG-541 to mieszanina gazów występujących w powietrzu: azotu, argonu i dwutlenku węgla. Skutecznie gasi pożary grup A, B, C i D poprzez redukcję zawartości tlenu w powietrzu do poziomu uniemożliwiającego kontynuowanie reakcji spalania.
Sterowanie systemami gaszenia gazem zostało zaprojektowane i wykonane w oparciu o dwie zsieciowane i redundantne centrale sterowania gaszeniem. Każda z nich spełnia wymagania stawiane centralom przeznaczonym dla okrętów wojennych. Charakteryzują się podwyższoną odpornością na drgania i przeciążenia. Każda z nich posiada 3 źródła zasilania: podstawowe – z sieci okrętowej, awaryjne – z zasilaczy UPS oraz indywidualne źródło zasilania – baterię.
Wszystkie systemy gaszenia gazem, zainstalowane na okręcie, mogą być uruchamiane z czterech różnych lokalizacji. Wyzwolenie środka gaśniczego można wywołać z obu central, jak również z lokalnych stacji uruchamiania gaszenia gazem, zainstalowanych przy każdym systemie, oraz manualnie przy użyciu dźwigni na zaworach zbiorników. W celu zwiększenia niezawodności zastosowanych zabezpieczeń przeciwpożarowych, każdy element systemu jest monitorowany, a informacje o nim trafiają do obu central dwutorowo – przez sterburtę i bakburtę. Takie rozwiązanie pozwala wyeliminować ryzyko utraty połączenia z centralami w przypadku częściowego uszkodzenia jednostki.
System sterowania gaszeniem jest zintegrowany z okrętowym systemem IPMS. Jego projekt i wykonanie były konsultowane i nadzorowane przez Polski Rejestr Statków. System daje możliwość podłączenia w przyszłości dodatkowych detektorów dymu, temperatury oraz detektorów ognia. Jego rozbudowana wersja umożliwia pełną wizualizację stanu systemu na dowolnym nośniku, w tym mobilnych, jak telefon czy tablet.
Wszystkie pomieszczenia chronione systemami gaszenia gazem zostały objęte automatycznym systemem sterowania klapami odciążającymi. Zadaniem tego systemu jest zabezpieczenie pomieszczeń przez uszkodzeniami, jakie mogłyby powstać wskutek nadmiernego przyrostu ciśnienia w związku z wyładowaniem gazu ze zbiorników. Aby temu zapobiec, w momencie uruchomienia procesu gaszenia, poza pojawieniem się odpowiedniej sygnalizacji świetlnej i dźwiękowej, następuje automatyczne otwarcie klap odciążeniowych. Po upłynięciu zadanego czasu odciążenia, różnego w zależności od użytego środka gaśniczego, następuje automatyczne zawarcie klap i uszczelnienie pomieszczeń, niezbędne dla skutecznego gaszenia.
Każdy ze zbiorników systemów gaszenia gazem objęty został systemem monitorowania ciśnienia. System ten sygnalizuje spadek lub wzrost ciśnienia w monitorowanym zbiorniku. Sygnalizowane są również każde uszkodzenie lub odłączenie przewodów doprowadzonych do manometrów i elektrowyzwalaczy w zbiornikach. Z uwagi na ryzyko utrzymywania się niskich temperatur na okręcie, wszystkie zbiorniki ze środkiem gaśniczym FK-5-1-12 są chronione przez specjalne obudowy ze stali austenitycznej. Obudowy te mają za zadanie nie dopuścić do spadku temperatury poniżej -10°C, a tym samym spadku ciśnienia gazu w chronionych zbiornikach.
Do zabezpieczenia lądowiska śmigłowców zaprojektowany został system gaszenia pianą. Wbudowany w pokładzie lądowiska system dysz umożliwia szybkie pokrycie pokładów pianą. Zastosowane prądownice pianowe mają możliwość podawania piany ciężkiej. System ten uruchamiany jest ręczne ze stanowiska przy zbiorniku ze środkiem gaśniczym, tzw. Bladder Tank.
System pianowy został również zaprojektowany do lokalnego gaszenia przedziałów okrętowych. Z kolei do gaszenia płaskich pokładów w miejscach, gdzie istnieje ryzyko pożarów produktów ropopochodnych w czasie eksploatacji okrętu oraz pobierania paliwa i olejów w porcie, a także do gaszenia pomieszczeń magazynowych i mieszkalnych, przewidziane zostały przenośne zestawy pianowe. System lokalnego gaszenia przedziałów okrętowych oraz przenośne zestawy pianowe zostały zaprojektowane do współpracy z systemem wodno-hydrantowym okrętu.
Wszystkie systemy gaszenia pianą, zaprojektowane i zainstalowane na okręcie, wykorzystują środek gaśniczy AFFF o 3% stopniu stężenia, pozwalający na gaszenie pożarów grup A i B.
Zakres powierzonych nam prac obejmował również lokalny system gaszenia kuchni, przewidziany do gaszenia pożaru powstałego na skutek zapalenia rozgrzanego tłuszczu. System ten uruchamiany jest automatycznie po wykryciu zagrożenia przez czujki temperatury. Może być również uruchamiany ręcznie dzięki przyciskom start/stop umieszczonych przy włazach wejściowych do kambuza. Po uruchomieniu procesu gaszenia system bezzwłoczne podaje środek gaśniczy na źródło ognia i do okapu wentylacyjnego. Jednocześnie następuje rozłączenie zasilania urządzeń kuchennych oraz rozłączenie zasilania wentylacji nawiewowej i wyciągowej w kuchni, zamknięcie klap w kanałach wentylacyjnych kuchni oraz uruchomienie odpowiedniej sygnalizacji świetlnej i dźwiękowej.
Wszystkie zbiorniki ze środkami gaśniczymi oraz pozostałe elementy systemów i zestawów gaśniczych zostały zainstalowane w sposób gwarantujący ich stabilność sztormową.
Ponadto jako Pliszka Inżyniering Przeciwpożarowy byliśmy odpowiedzialni za opracowanie:
- planu ochrony przeciwpożarowej i dróg ewakuacji,
- inwentarza pożarowego,
- planu rozmieszczenia i zamocowanie sprzętu gaśniczego,
- projektu wyposażenia magazynów ppoż.
Przeprowadziliśmy również szkolenia dla załogi okrętu z obsługi zastosowanych zabezpieczeń przeciwpożarowych.