Za monitorowanie zabezpieczanego obiektu odpowiedzialne są czujki pożarowe. W momencie wykrycia pożaru, przekazują one odpowiedni sygnał do centrali sterującej. Rozpoczęcie procesu sterowania gaszeniem jest możliwe wyłącznie po zadziałaniu dwóch czujek, zainstalowanych na dwóch oddzielnych liniach dozorowych (koincydencja). Takie rozwiązanie jednym z najbardziej skutecznych sposobów eliminacji fałszywych alarmów. Źródłem sygnału o wykryciu pożaru może być również przycisk START GASZENIA uruchomiony przez osobę, która zauważyła pożar.
Po odebraniu sygnału alarmu i jego weryfikacji, centrala uruchamia proces gaszenia. Wysyła sygnał do stałych urządzeń gaśniczych, z których uwolniony zostaje środek gaśniczy. W czasie przeznaczonym na ewakuację zawsze możliwe jest zatrzymanie procesu gaszenia, a także jego ewentualna blokada za pomocą przycisku STOP GASZENIA. Centrala sterująca umożliwia również bieżące kontrolowanie stanu instalacji gaśniczych.
W zależności od wielkości chronionego obiektu i złożoności systemów gaśniczych, wyróżnić możemy:
- centrale jednostrefowe, odpowiedzialne za nadzór i gaszenie w jednej strefie pożarowej,
- centrale wielostrefowe, pozwalające monitorować i sterować gaszeniem w kilku strefach pożarowych.
Centrale umożliwiają ponadto sterowanie i kontrolę zewnętrznych urządzeń zabezpieczających, takich jak bramy pożarowe, klapy oddymiające itp. Po otrzymaniu sygnału alarmu, zgodnie z zaprogramowanym wariantem alarmowania, centrala może przesłać sygnał alarmu do stacji monitoringu czy uruchomić sygnalizatory akustyczne lub akustyczno-optyczne, jeśli na obiekcie jest zainstalowany System Sygnalizacji Pożaru.