Główne rodzaje systemów przeciwpożarowych

Jakie wyróżniamy typy systemów przeciwpożarowych

Budowa prostego systemu przeciwpożarowego obejmuje zazwyczaj centralę sterującą, do której podłączone są detektory pożaru, np. czujki dymu, płomienia czy temperatury, a także zbiorniki ze środkiem gaśniczym i system dystrybucji tego środka, składający się najczęściej z rurociągów zakończonych dyszami gaśniczymi, przez które uwalniany jest środek gaśniczy.

Wyróżniamy kilka podstawowych typów systemów przeciwpożarowych, które klasyfikowane są z uwagi na rodzaj zastosowanego środka gaśniczego. Możemy więc wymienić:

• Systemy gaszenia wodą – ich działanie polega na rozprowadzaniu wody bezpośrednio ponad miejscem utworzenia się pożaru. Systemy gaśnicze wodne dzielą się na tryskaczowe i zraszaczowe. Sprawdzają się szczególnie w obiektach zagrożonych ze względu na możliwość szybkiego rozprzestrzeniania się ognia lub wymagających schłodzenia. Instalacje wodne różnią się w zależności od zastosowanego rodzaju detekcji. W instalacjach tryskaczowych rolę detektorów pełnią szklane ampułki z cieczą termicznie rozszerzalną. Pod wpływem wzrostu temperatury ciecz zwiększa swą objętość do momentu, aż spowoduje pęknięcie ampułki i odblokowanie dyszy. Z kolei w instalacjach zraszaczowych za detekcję pożaru odpowiedzialny jest zawsze zewnętrzny system detekcji. Proces gaszenia pożaru wodą polega na odebraniu ciepła z płonących obiektów poprzez ich schłodzenie.
• Systemy gaszenia mgłą wodną – najnowsze i najbardziej innowacyjne rozwiązanie w branży przeciwpożarowej. Systemy te wykorzystują technologię mgły wodnej, polegającą na rozbiciu kropli wody na cząsteczki o średnicy nawet poniżej 50 µm! Cząsteczki te pod wpływem wysokiej temperatury gwałtownie odparowują, dzięki czemu proces gaszenia mgłą wodną pozwala uzyskać jednocześnie efekt chłodzenia gaszonych obiektów oraz efekt wyparcia tlenu w okolicach źródła pożaru.  Mimo, że mgła wodna jest stosunkowo nową technologią gaszenia, jej skuteczność została już bardzo dobrze przetestowana i przebadana. Systemy gaszenia mgłą wodną wykorzystują znacznie mniejsze ilości wody niż instalacje tryskaczowe czy zraszaczowe, dlatego ich  zastosowanie pozwala zminimalizować negatywne skutki gaszenia wodą, takie jak np. zalanie.
• Systemy gaszenia pianą – gaszą poprzez pokrycie lub wypełnienie płonącego obiektu pianą, co pozwala odciąć źródło pożaru od dopływu tlenu.  Standardowe instalacje pianowe  zbudowane są podobnie jak systemy wodne – różnica polega na tym, że na pewnym odcinku do wody zostaje dodany koncentrat środka pianotwórczego, a mieszanina ta musi zostać napowietrzona na ostatnim etapie dystrybucji środka gaśniczego. Dlatego w systemach pianowych częściej od dysz gaśniczych na zakończeniu rurociągu dystrybucyjnego stosowane są np. prądownice, garnki pianowe, działka wodno-pianowe czy wlewy piany. W elementach tych roztwór powstały w wyniku dodania koncentratu do wody zostaje napowietrzony, co prowadzi do powstania piany gaśniczej. W zależności od ryzyka pożarowego, a więc na podstawie oceny dotyczącej tego, jaki rodzaj pożaru może wystąpić na danym obiekcie i jakie rozmiary może osiągnąć, projektowany i montowany jest system pozwalający na uzyskanie piany lekkiej, średniej lub ciężkiej.
• Systemy gaszenia gazem – najbezpieczniejsze do gaszenia urządzeń elektronicznych, które, w przypadku zastosowania jednego z wcześniej wymienionych systemów gaśniczych, mogłyby ulec całkowitemu zniszczeniu wskutek kontaktu z wodą. W odróżnieniu od wody gazowe środki gaśnicze nie przewodzą bowiem prądu. Rozwój świadomości ekologicznej determinuje wymagania odnośnie składu gazów stosowanych w systemach gaśniczych oraz ich oddziaływania na środowisko. W związku z tym – zgodnie z Protokołem Montrealskim z 1987 roku – z większości zastosowań wycofane zostały halony, które obok wysokiej skuteczności gaśniczej mają też wysoki potencjał niszczenia warstwy ozonowej. Dzięki postępowi technologicznemu możemy jednak stosować inne środki, takie jak gazy chemiczne (np. FE-36^TM, FM-200^®, Novec^TM 1230) czy istniejące w naturze gazy obojętne (zwane też inertyzującymi), czyli naturalne środki gaśnicze w postaci występujących w powietrzu gazów oraz ich mieszanin. Gaszenie gazami polega najczęściej na wyparciu tlenu z gaszonej przestrzeni i/lub przerwaniu chemicznej reakcji spalania.
• Systemy gaszenia proszkowego – najmniej popularne systemy gaśnicze. Instalowane są najczęściej w sytuacji, gdy analiza ryzyka pożarowego wyklucza możliwość zastosowania innych systemów gaśniczych lub ich montaż nie byłby uzasadniony ekonomicznie. Proces gaszenia systemami proszkowymi polega na wykorzystaniu antykatalitycznego działania proszku gaśniczego, co zatrzymuje proces spalania i gasi ogień. Gaszenie proszkiem gaśniczym powoduje powstanie zanieczyszczeń, które przyspieszają korozję gaszonych przedmiotów. Dlatego zalecane jest, aby po udanej akcji gaśniczej usunąć proszek w ciągu 48 godzin.

Podziału stałych urządzeń gaśniczych można dokonywać również ze względu na inne parametry, np. charakterystykę gaszonych przestrzeni. Dla obiektów otwartych i wielkokubaturowych stosuje się najczęściej instalacje wodne, pianowe oraz mgłowe, natomiast do przestrzeni zamkniętych o kubaturze do ok. 1000 m³ – systemy gazowe. Podział ten jest oczywiście znacznie uproszczony. W przypadku tych ostatnich w zależności od potrzeb można zastosować również instalacje zraszaczowe i systemy gaszenia mgłą wodną. Do gaszenia lokalnego maszyn i urządzeń doskonale sprawdzą się rozwiązania dedykowane, jak np. ALS czy niewielkie instalacje w rodzaju klatek zraszaczowych przeznaczonych np. do gaszenia transformatorów.

Czynników mających wpływ na wybór systemu przeciwpożarowego najbardziej odpowiedniego dla skutecznej ochrony danego obiektu jest wiele. Dlatego decyzję tą zawsze warto konsultować z profesjonalistami z branży. Posiadają oni odpowiednie doświadczenie i wiedzę z zakresu dostępnych systemów przeciwpożarowych, wyzwań związanych z ich instalacją i konserwacją oraz wymagań wynikających z obowiązujących przepisów prawa. Ich kompetencja pozwoli uniknąć niepotrzebnych kosztów inwestycji i przede wszystkim sprawi, że zastosowane systemy przeciwpożarowe skutecznie  zabezpieczą obiekt na wypadek pożaru.

Nasi eksperci są do Państwa dyspozycji. Zadzwoń: 602 608 058 lub napisz: handlowy@pliszka.pl